Zbog nedostatka domaće radne snage, prirodno je pojačan priliv radnika iz inostranstva, jeftine radne snage, pretežno nekvalifikovane. U periodu od jula 2021. godine do jula 2022. godine NSZ filiajla Užice je izdala ukupno 289 radnih dozvola, koje daju broj trenutno zaposlenih stranih državljana na području filijale Užice. Najveći broj stranih državljana koji su se obratili filijali Užice radi izdavanja dozvola za rad su turski i kineski državljani, kao i državljani Bosne i Hercegovine, kaže Zorica Milošević
Kakve su posledice sve vidljivijeg nedostatka stručnog kadra na tržištu rada na području koje pokriva užička filijala NSZ?
-Najveći broj poslodavaca na području Filijale Užice oseća velike nedostatke kvalifikovane i motivisane radne snage, a problem se pogoršava u svim privrednim delatnostima. Manjak stručnog kadra veoma je teško nadoknaditi, a potrebe su višestruko veće. Neminovno je da se poslodavci moraju truditi i boriti da potencijalne radnike privuku što boljim radnim uslovima. Zbog nedostatka domaće radne snage, prirodan je pojačan priliv radnika iz inostranstva, jeftine radne snage, pretežno nekvalifikovane. Naši državljani, dobri i pravi majstori ne žele da rade za male plate, pa odlaze u inostranstvo, zbog boljih zarada i boljih uslova rada, najviše u Nemačku, Češku, Slovačku i Sloveniju.
Koje vrste kadrova privreda sa područja NSZ filijale Užice najviše potražuje?
-Kada govorimo o viskokoobrazovanim profilima, to su diplomirani mašinski inženjeri i diplomirani inženjeri elektrotehnike, traženi su inženjeri građevine sa odgovarajućim licencama, IT stručnjaci, stručnjaci za finansije, knjigovođe i računovođe. Kao i ostale filijale, vrlo često smo u situaciji da za navedene profile poslodavcima nudimo uslugu međuregionalnog posredovanja, a često smo i svedoci da postupak obezbeđivanja nekih profila dugo traje jer na evidenciji nemamo traženih profila ili ih ima u izuzetno malom broju ili nemaju odgovarajuće veštine koje zahteva poslodavac. Možemo reći da su u kontinuitetu traženi radnici građevinske struke – varioci, tesari, zidari, armirači, operateri na CNC mašinama, radnici na obezbeđenju-tehničari obezbeđenja, trgovci, stolari, knjigovođe, računovođe, komercijalni radnici, mesari… Zbog obližnjih turističkih centara, stalna je potreba za radnicima ugostiteljske struke – konobari, sobarice i kuvari. Dugoročna i intenzivna potreba postoji za šivačima i ostalim radnicima tekstilne struke, posebno na području opštine Arilje i Bajina Bašta, ali i u drugim opštinama. Za vreme sezone, veoma su traženi radnici na preradi smrznutog voća i povrća u hladnjačama. Na području Zlatiborskog okruga, sezonski poslovi su odlična prilika da se dobro dodatno zaradi i stekne radno iskustvo. Sezonski poslovi traju od početka maja do sredine oktobra. Jedan deo čine privremeni poslovi – branje voća ili ugostiteljski poslovi, a drugi, zamena radnika koji su na odmoru. Najatraktivniji sezonski poslovi u Zlatiborskom okrugu su branje malina i rad na prebiranju voća u hladnjačama, kao i rad u ugostiteljstvu, uglavnom na Zlatiboru, ali i drugim turističkim centrima – konobari, kuvari, pica majstori, roštiljdžije. Za vreme sezone ovih poslova, NSZ ima veliki problem u posredovanju za slobodna radna mesta, jer je ogroman broj lica angažovan na sezonskim poslovima. Nekada smo u situaciji da neke aktivnosti koje sprovodi NSZ i odložimo zbog sezone maline – obuke, programi, a neretko i sami poslodavci organizuju kolektivne odmore, jer njihovi radnici beru maline. Znamo da u evidenciji NSZ ne postoji termin sezonski poslovi, niti se vodi posebna evidencija, pa ih NSZ ne može registrovati. Zbog toga ne možemo utvrditi koliki je udeo sezonskih poslova u ukupnoj masi rada.
Možemo li znati koliko stranih državljana radi na području užičke filijale, odakle najčešće dolaze, kojih obrazovnih profila, u kojoj privrednoj grani ih najviše radi?
-U periodu od jula 2021. godine do jula 2022. godine NSZ filiajla Užice je izdala ukupno 289 radnih dozvola, koje daju broj trenutno zaposlenih stranih državljana na području filijale Užice. Najveći broj stranih državljana koji su se obratili filijali Užice radi izdavanja dozvola za rad su turski i kineski državljani, kao i državljani Bosne i Hercegovine. Najtraženija zanimanja su iz građevinske struke i to zidari, tesari i armirači, nakon toga postoji i potreba za trgovačkim i ugostiteljskim radnicima sa posebnim veštinama, koje se odnose na poznavanje stranog jezika, posebne kulinarske veštine, itd.
Manji broj nezaposlenih
-Na kraju prvog polugodišta ove godine, na području filijale Užice registrovano je 7.081 nezaposlenih lica, od čega je 3.990 žena ili 56,3 odsto. Broj nezaposlenih lica koja se vode na evidenciji filijale Užice u prvoj polovini 2022. u odnosu na isti period prošle godine smanjen je za 2.348 lica. Broj nezaposlenih lica po opštinama je sledeći: Arilje 956 lica, Bajina Bašta 1.424 lica, Kosjerić 459 lica, Požega 1.069 lica, Užice 2.445 lica, Čajetina 453 lica i Sevojno 275 lica. Broj nezaposlenih je smanjen u odnosu na isti period prethodne godine u svim opštinama koje pokriva filijala Užice.
Prema kvalifikacionoj strukturi, najviše je nezaposlenih sa III i IV stepenom stručne spreme, 57,8 odsto. Mladi do 29 godina starosti učestvuju u ukupnoj nezaposlenosti sa 16,2 procenta. Broj nezaposlenih lica starijih od 50 godina je 42,3 odsto – kaže Zorica Milošević.
PROJEKAT „LJUDSKI RESURSI KAO USLOV RAZVOJA UŽICA“ SUFINANSIRA GRAD UŽICE OKVIRU KONKURSA U OBLASTI JAVNOG INFORMISANJA
STAVOVI IZNETI U PODRŽANOM MEDIJSKOM PROJEKTU NUŽNO NE IZRAŽAVAJU STAVOVE ORGANA KOJI JE DODELIO SREDSTVA
