Pocetna Kultura Slobodnije od slobode

Slobodnije od slobode

581
0
Podelite

Milovan Vitezović je objavio više od 50 knjiga različitih književnih žanrova u preko 200 izdanja, zastupljen je u preko 50 antologija srpske i svetske poezije, proze, književnosti za decu, aforizama, fantastike i televizijskih drama

U Narodnoj biblioteci Užice, u ponedeljak, 3. oktobra, otvorena je izložba „Slobodnije od slobode – Mogao bih da budem zvezda da mi nije nebo tesno“ posvećena poznatom srpskom književniku Milovanu Vitezoviću (1944-2022), autora Anđe Bjelić, Biljane Davidovski i Ilije Smiljanić. Vitezović je rođen u Tubićima kod Kosjerića, ali je deo svoje mladosti, kao učenik Užičke gimnazije, proveo u Užicu sa kojim je održavao veze do kraja života.

Izložba je organizovana u okviru programa obeležavanja Dana grada, a otvaranju su prisustvovali Milovanova supruga Miljenka i kćerke, Amalija i Selena Vitezović, brat Miodrag sa unucima, kao i predstavnici Narodne biblioteke u Kosjeriću od koje su za izložbu pozajmljeni originalni rukopisi iz Legata Milovana Vitezovića koji se nalazi u toj biblioteci od 2018. godine. Legat je uvršten u turističku ponudu ove opštine, a najčešći posetioci su deca.

-Kada sumirate njegov stvaralački opus, kada shvatite da gotovo nema književnog roda i žanra u kojem se nije uspešno ogledao, kada pokušate da prebrojite junake njegovih televizijskih drama i pozorišnih komada, kada u radnoj biografiji Milovana Vitezovića pokušate da zapamtite njegova urednička, antologičarska, profesorska i esnafska radna mesta, kada saznate na koliko su jezika prevođene njegove knjige, koliko su nagrada pobrale i koliko su čitalačkih srdaca osvojile, kada, dakle, na kraju krajeva , sumitare sve narečeno, onda vam zaista izgleda sasvim prirodno da je umetniku sa takvom radnom temperaturom i tolikom kreativnom energijom za života bio, kako je pisao, tesan čitav svemir. NJegov stvaralački nemir vodio ga je u duboku prošlost iz koje nam je dovodio i neponovljivo oživljavao junake naše nacionalne istorije, kao što je ponirući u svoje, kako reče, „usko doba“, duhovito, lucidno i mudro pozivao na glas razuma i osvajanje novih prostora slobode pisane reči – rekla je pozdravljajući publiku Dušića Murić, direktorka užičke Narodne biblioteke, i istakla:

-Sigurna sam da će u duhu imena izložbe – „Slobodnije od slobode“ delo Milovana Vitezovića, započeto u njegovim gimnazijskim danima u Užicu, još dugo u punom sjaju blistati u sazvežđu velikana poniklih sa ovog tla.

Anđa Bjelić, koja je bila deo autorskog tima, navodi da je izložba nastala prvenstveno iz zahvalnosti za sve što je Milovan Vitezović radio, ali i za saradnju koju je ostvario ne samo sa užičkom Bibliotekom, već i sa svim drugim ustanovama kulture u Užicu. Vitezović je pisao pesme, romane, eseje, kritike, aforizme, filmska i tv scenarija. Objavio je više od 50 knjiga različitih književnih žanrova u preko 200 izdanja, zastupljen je u preko 50 antologija srpske i svetske poezije, proze, književnosti za decu, aforizama, fantastike i televizijskih drama. Bio je jedan od retkih čija je knjiga bila zabranjena, čak i spaljivana u svom prvom izdanju, a to je bila zbirka aforizama „Srce me je otkucalo“. Između ostalih, autor je romana „Šešir profesora Koste Vujića“, „Lajanje na zvezde“, „Hajduk Veljko Petrović“, „Čarape kralja Petra“, „Princ Rastko“, „Evropske godine kneza Miloša“ tv drama i serija „Gde cveta limun žut“, „Vuk Karadžić“, „Dimitrije Tucović“, scenarija za film, objavljivao zbirke pesama za decu i brojna druga dela.

-Vitezović je bio vrlo talentovan i izuzetno vredan čovek i u smislu opusa koji je ostavio i po kvalitetu onoga što je radio – istakla je Anđa Bjelić ukazujući da je Milovan Vitezović bio i izuzetan poznavalac srpske istorije iz 18. i 19. veka. Ona je podsetila na njegov scenario o Vuku Karadžiću po kome je snimljena televizijska serija i koji je ušao u kulturnu baštinu Evrope 1987. godine, a od izuzetnog značaja su i dela posvećena Svetom Savi.

-Ono što najbolje ilustruje njegovo poznavanje istorije to su reči koje je sam izgovorio: „Za mene ne mogu da kažu da sam prevrnuo list. Ja sam prevrnuo celu nacionalnu biblioteku“- navela je Anđa Bjelić.

Za Ratka Trmčića, člana Gradskog veća, zaduženog za društvene delatnosti, posebna je čast da se o Milovanu Vitezoviću, „velikanu srpske književnosti“, organizuje izložba u okviru programa obeležavanja Dana Grada. Podsetivši na brojna dela Milovana Vitezovića i na to da je za svoj rad od 1969. pa do kraja života dobio 24 nagrade i priznanja, Trmčić je istakao:

-Na ovaj način čuvamo sećanje na znamenite ličnosti iz našeg kraja i na njihova dela koja su ostavila značajan trag u srpskoj književnosti i kulturi.

Kćerka Milovana Vitezovića, Amalija, u ime porodice, zahvalila se za izložbu u čiju je pripremu bilo potrebno uložiti veliki trud i timski rad s obzirom na građu koja postoji i o kojoj govori impozantna bibliografija koja je, takođe, sastavni deo izložbe.