Južnoslovenska trilogija Petra Mićunovića: „Umiru bogovi“
Čitaocima je odnedavno dostupan „Osvetnik“, završni tom trilogije „Umiru bogovi“ autora Petra Mićunovića, nakon što je 2018. objavljena knjiga „Rob“, a naredne godine „Ratnik“. Obimni trotomni roman posvećen je našim slovenskim precima na pragu pokrštavanja, u vreme kada se Perun, Svetovid, Dažbog, Veles, Morana, Mokoša i druga slovenska božanstva povlače pred novom verom, u vrtlogu sukoba sa moćnim Romejskim carstvom i sa avarskim plemenima.
Smeštena u istorijske okvire sedmog veka, trilogija „Umiru bogovi“ koncipirana je na obrascu epske fantastike i arhetipske borbe dobra i zla, s tim što je autor smestio svoju fikciju u okvire istorijskih zbivanja ranog srednjeg veka.
Sudbina glavnih junaka, braće Đuraša i Dragaša, odraslih u slovenskom plemenu na obali Zelenike, kako su Sloveni nekada nazivali reku Drinu, razdvaja ih i odvodi u godine lutanja i borbi. Knjiga nas vraća u deo prošlosti Srba o kojoj su istorijski podaci oskudni, i koja je malo poznata van užih stručnih krugova. Deo priče odvija se na tlu drevnih gradova Solotnika (Solotuša kod Bajine Bašte) i Dresnika (današnji Drežnik kod Užica). Pripovest nas vodi kroz klance i planinske prevoje Gornje Mezije, Ilirika i Makedonije. Sa junacima romana plovimo talasima Propontisa do zidina carskog Konstantinopolja ili Sredozemnim morem do Korkire, Kartagine i Sirakuze, lutamo pustinjama Persije, zalazimo u predele Levanta, u tračke ravnice i šume Hvosna, do povratka na obale Zelenike i Marge (Morave).
Napeta priča o stradanju, ropstvu i izdaji, ali i o odanosti i požrtvovanju odslikava ranosrednjovekovnu povest ovih prostora, obeleženu sudarom slovenske paganske kulture sa hrišćanskom civilizacijom Vizantije. Sukob različitih poimanja sveta, u kojem su božanstva slovenskog panteona ustuknula pred verom u Hrista dao je trilogiji simboličan naslov – „Umiru bogovi“. Smeštanje značajnog dela radnje u nenastanjene predele i na putanje brodara i moreplovaca privući će i onaj deo publike koji će autora romana prepoznati kao dobrog znalca života u prirodi i iskusnog nautičara.
Epska pripovest o Đurašu i Dragašu i njihovim saplemenicima, kao i o životu drugih naroda i plemena koja su nekada nastanjivala ove prostore ispričana je neposrednim i dinamičnim jezikom. Uz uverljive opise slovenskih, keltskih i ilirskih rituala pisac je dočarao i običaje vizantijske civilizacije, kao i bogatstvo prirode Balkana.
Publikovanju sve tri knjige Mićunovićeve trilogije (izdanja kuće „Neopress“ iz Beograda) pomogao je Grad Užice, a zapaženu promociju organizovala je Narodna biblioteka Užice. Treći tom trilogije – knjigu „Osvetnik“ – ilustrovala je Tijana Jevtić, umetnica i grafički dizajner iz Užica.
Katarina Dogandžić
Petar Mićunović, rođen u Odžacima u Bačkoj 1957. godine, odrastao je u Užicu, u koje se vratio nakon završenih studija na Fakultetu bezbednosti u Beogradu. Poznat kao poznavalac prirode i ribolovac, Petar je od ranih dana gajio ljubav prema istoriji. Odlazak u penziju nakon službovanja u policiji doneo mu je dovoljno vremena da se posveti čitanju istorijske literature i na obalama Zelenike napiše povest izmaštanih junaka ranog slovenskog doba na našim prostorima.
