Srpska pravoslavna crkva i vernici slave Svetog Nikolu, jednog od najpoznatijih svetitelja u hrišćanskoj tradiciji. Sveti Nikola je bio poznat po svojim čudima i dubokoj veri, što ga je proslavilo još za života, pa su ga narod i crkva ubrzo proglasili svetiteljem. On je, takođe, i najčešća krsna slava među Srbima, a njegovo ime i dela kroz vekove ostali su simbol vere, milosrđa i ljubavi prema ljudima.
Sveti Nikola rođen je kao sin jedinac znamenitih i bogatih roditelja u primorskom gradu Paturi, u maloazijskoj oblasti Likiji. Pod uticajem svog strica, Nikola se posvetio svešteničkom životu i ubrzo postao poznat po svom neumornom radu, milosrđu i nepokolebljivoj veri u Isusa Hrista. Po smrti svojih roditelja, Sveti Nikola je odlučio da celu imovinu podeli siromašnima, starima i nemoćnima, pokazavši na delu istinsku ljubav prema bližnjem.
Njegova dobra dela često su bila izvršavana u tajnosti, daleko od očiju javnosti, ali o njima su sačuvane mnoge priče koje ga opisuju kao zaštitnika dece, učenih ljudi, trgovaca, mornara, a posebno putnika. Narod ga često doživljava kao onog koji donosi utehu, mir i dobru volju.
Sveti Nikola preminuo je 343. godine, a njegovo telo je bilo sahranjeno u sabornoj crkvi u Miri, gde je počivalo više od šest vekova. Nakon što su Turci osvojili Likiju u 11. veku, mošti Svetog Nikole su prenete u Bari, Italija. Srpski vladari, među kojima su Stefan Dečanski i kralj Milutin, bogato su darivali crkvu u kojoj su se nalazile njegove mošti, čineći ga još većim zaštitnikom srpskog naroda.
Narodna verovanja o Svetom Nikoli
Kod pravoslavnih Srba, Sveti Nikola je najčešća krsna slava. Zbog toga što praznik pada u vreme Božićnog posta, slavska trpeza mora biti posna, čak i u kućama čiji su preci nekada slavili mrsnu slavu. Prema narodnim verovanjima, Sveti Nikola noć uoči praznika jaše na belom konju i obilazi decu koja su bila dobra tokom godine, donoseći im poklone.
I danas mnogi mališani širom Srbije čiste svoje cipele i stavljaju ih u prozore, nadajući se darovima od ovog velikog svetitelja.
