Srpska pravoslavna crkva slavi Krstovdan, značajan praznik koji podseća na prve hrišćane koji su primili veru na samom početku hrišćanske propovedi. Ovaj dan, poznat i kao Zimski Krstovdan, slavi se u okviru tradicije, a posebno se vezuje za Bogojavljenje, kada je Isus Hristos kršten u reci Jordanu od strane Svetog Jovana Krstitelja. Takođe, praznik se vezuje i za sećanje na Svete Teopempta i Teonu, prva krštenja hrišćana.
Krstovdan se slavi uvek uoči Bogojavljenja i spada u nepokretne praznike. Iako nije obeležen crvenim slovom u crkvenom kalendaru, ovaj dan ima duboko ukorenjeno značenje i poštovanje među vernicima. Za razliku od Krstovdana 27. septembra, koji se slavi u čast pronalaženja Časnog Krsta na kojem je Gospod razapet, Zimski Krstovdan se slavi u periodu pripreme za Bogojavljenje, dan posvećen krštenju Isusa Hrista.
Bogosluženje i običaji na Krstovdan
U crkvama na Krstovdan služi se liturgija Svetog Jovana Zlatoustog, a posebnu pažnju privlači obred velikog osvećenja vode, koji prati praznično bogosluženje. Krstovdanska vodica, posvećena u okviru ovog obreda, deli se vernicima, a verovanje je da se ona čuva u kućama tokom godine, kao zaštita za zdravlje.
Zanimljivo je da je Krstovdan posni dan za sve pravoslavne vernike, bez obzira na to koji dan u nedelji pada. U nekim delovima Srbije, Krstovdan je i dan kada se čisti dom i pere veš, uz verovanje da će ovo doneti sreću i blagostanje u narednoj godini.
Narodna verovanja i predskazivanje vremena
Krstovdan se takođe povezuje sa narodnim verovanjima koja predviđaju kakvo će vreme biti tokom godine. Prema predskazanjima, vreme koje vlada na Krstovdan odražavaće se tokom godine. Ako je na Krstovdan oblačno, očekuje se da će zima biti bogata snegom. Takođe, veruje se da će vetar koji duva na Krstovdan biti prisutan tokom godine.
Ovaj praznik ujedno čini i deo perioda od 12 dana, počevši od Božića do Krstovdana, tokom kojih se „ogleda“ vreme za svaki mesec koji dolazi, u skladu sa narodnim predskazanjima.
Krstovdan je duboko ukorenjen u srpsku pravoslavnu tradiciju, donoseći vernicima duhovnu snagu, nadu i blagoslov, kao i veru u snagu svete vode koja štiti dom i zdravlje porodice.
