Sadašnji učenici Užičke gimnazije podsećaju na dela 17 gimnazijalaca pripadnika Skopskog đačkog odreda u Prvom svetskom ratu
Učenici Užičke gimnazije nedavno su priredili program u znak sećanja na Kolubarsku bitku i njene najmlađe učesnike 1300 kaplara. Članovi Istorijske sekcije podsetili su na 17 užičkih gimnazijalaca pripadnika Skopskog đačkog odreda.
Obeležavanje ovog važnog događaja u biografiji srpskog naroda podržali su svojim prisustvom i članovi Društva srpskih domaćina koji su 2019. i darivali spomenik 1300 kaplara ispred Užičke gimnazije.
U vreme najžešće borbe na Kolubari, kao u oganj uveden je Skopski đački bataljon 1300 kaplara, koji je podigao borbeni duh klonulim vojnicima i doveo ih do pobede. Ukupno 1300 mladića koji su bili na školovanju u zemlji i inostaranstvu, prekinuli su svoje studiranje i dobrovoljno se odazvali pozivu otadžbine, da odsluže vojni rok. Posle kratkotrajne vojne obuke od dva meseca, dobijaju čin kaplara i zadatak da popune prazna mesta starešina, koji su izginuli u Cerskoj i bici na Drini.Bili su to sinovi seljaka, zanatlija, ministara, profesora, oficira… U Kolubarskoj bici poginulo je 400 kaplara, a 200 je ranjeno. Do kraja rata, poginulo ih je dve trećine. Učestvovali su u povlačenju preko Albanije, a 1916-1917. godine grupa od 500 kaplara, upućena je u Francusku na nastavak školovanja. Zatim su se vratili i učestvovali u proboju Solunskog fronta. U ovom đačkom odredu borilo se i 17 mladića iz Užica.
U Užičkoj gimnaziji, školi koju su kaplari pohađali, ne zaboravljaju ih već im odaju počast jer su služili svojoj otadžbini služili i posle rata, kao vrsni stručnjaci u svojim profesijama.
Navršilo se 107 godina od čuvene Kolubarske bitke koja je sinonim pobede i kruna uspeha u odbrani otadžbine 1914.godine. Ofanziva Austrougarske koja je započela 16. novembra i pretila srpskoj vojsci potpunim slomom, završila se 15. decembra uspešnom srpskom kontraofanzivom, posle koje ni jednog neprijateljskog vojnika, osim zarobljenih, nije bilo na tlu Srbije, podseća Snežana Nedeljković, profesorka istorije.
U silovitom kontraudaru od 3-5. decembra srpska vojska pod komandom Živojina Mišića izvela je strategijsko čudo, pobedili su znatno nadmoćnijeg neprijatelja. Povodom ove pobede svetska štampa veliča srpsku vojsku , a u budimpeštanskim novinama pisalo je: ,, Srbija je grobnica mađarskih pukova. Zemlja koju mi po kafanama zovemo ,,degenerisanom zemljom kralja Petra“ grobnica je naša…A mi smo o toj vojsci govorili : ,,A to su jadnici bez municije, bez igde ičega!To je vojska gladnika…“
Strategija koju je u ovoj bici primenio Živojin Mišić izučava se na prestižnim vojnim akademijama u svetu. Ovoj značajnoj pobedi su doprineli i Užičani.
Podsetimo, da je 9. maja 2019. godine ispred Užičke gimnazije postavljen je spomenik posvećen borcima bataljona 1300 kaplara u Užicu. A među njima je bilo i 17 učenika iz Užičke gimnazije. Spomenik čini bronzana skulptura, koju je gradu poklonilo Društvo srpskih domaćina, autorke Nataše Marković, profesorke Umetničke škole u Užicu.
Društvo srpskih domaćina u odluci da postavi spomenik kaplarima, rukovodilo se vrednosnim sistemom koji su poštovali kaplari , a koji bi današnjim generacijama bio dobar primer kako se voli i bori za svoju zemlju.
Užice čuva sećanje na te hrabre gimnazijalce, a obeležavanje ovog važnog događaja u biografiji srpskog naroda podržali su svojim prisustvom i članovi Društva srpskih domaćina koji su darivali spomenik 1300 kaplara u znak sećanja na užičke đake pripadnike Skopskog đačkog odreda.
Đački odred
U Kolubarskoj bici poginulo je 400 kaplara, a 200 je ranjeno. Do kraja rata, poginulo ih je dve trećine. Učestvovali su u povlačenju preko Albanije, a 1916-1917. godine grupa od 500 kaplara, upućena je u Francusku na nastavak školovanja. Zatim su se vratili i učestvovali u proboju Solunskog fronta. U ovom đačkom odredu borilo se i 17 mladića iz Užica.
