Na osnovu pregleda terena zlatiborskog okruga uočena je velika prisutnost dve korovske vrste, koje su zaposele napuštene parcele, ruderalna staništa, obale potoka, reka i druge slične površine.
Prva i veoma značajna je japanski dvornik. To je invazivna korovska vrsta koja vodi poreklo iz Azije. Pripada porodici Polygonaceae, latinski naziv Reynoutria japonica (syn. Fallopia japonica). Višegodišnja je biljka, koja ima jednogodišnje stabljike. Iz rizoma, koji prezime, svake godine razvijaju se nove biljke. Stabljika može da naraste u visinu i preko tri metra. Listovi su veliki, ovalni, dugi do 10 cm i široki 10 cm sa šiljastim vrhom. Intenzivno cveta beličastim cvetićima sakupljenim u metlicu tokom septembra. Pored Reynoutria japonica prisutan je i hibrid R. x bohemica koji je još opasniji jer se razmnožava vegetativno i semenom.
U Evropu i Ameriku dospeva krajem 19. veka. Na tlu bivše SFRJ prvi put je evidentirana 1991. godine. U njegovoj postojbini je prisutan insekt koji je prirodni neprijatelj ovog korova, ali ga u Evropi nema.
Prvobitna namena je bila da se sadi zbog sprečavanja erozije tla i kao dekorativna biljka. Njene osobine da brzo raste i ne zahteva mnogo nege i zaštite brzo su je raširile po dvorištima kao ukrasnu, međutim baš zbog ovih osobina ona je veoma invazivna, lako osvaja novi prostor i potiskuje druge gajene i autohtone biljke. Zbog toga postaje nepoželjna i ljudi je uklanjaju iz svojih dvorišta i bacaju pored puteva i na deponije, gde nastaje novi problem.
Snažani rizomi ove biljke mogu u potpunosti da unište beton, asfalt, spomenike, betonske ograde, zbog nje pucaju vodovodne cevi i druge instalacije položene u zemljište. Opasnost od ove biljke je izuzetna. Rizom se može pružati sedam metara u širinu i tri metra u dubinu zemljišta.
Japanski dvornik veoma se teško suzbija. Vrsta je veoma otporna na sve oblike suzbijanja i uništavanja. Potrebno je biti veoma uporan kada se radi o ovoj korovskoj vrsti.
Druga veoma raširena korovska vrsta je žutilovka. Latinski naziv Smyrnium perfloliatum. Pripada porodici Apiaceae. To je dvogodišnja biljka koja raste u svetlim šumama, na njihovim rubovima i čistinama, u okolini naselja, u voćnjacima, parkovima, uz puteve. Na krčevinama i livadama dolazi do izražaja njeno kolonističko ponašanje, tako da na livadama predstavlja problem zbog potiskivanja trava. Takođe, zbog velike populacije, površine na kojima se nalazi daje poseban izgled u vreme cvetanja, koje traje od aprila do juna. Ova korovska vrsta je nova na našem području, ne pripada kategoriji invazivnih i uspešno se može suzbiti.
Milena Ćirić, dipl.ing.agr.
PSSS Užice
