Kroz period industrijalizacije, masovnije gradnje, pa do divlje urbanizacije, potisnuta u posleratnom periodu, preporođena tokom poslednjeg rata, kao neprikosnoven biser arhitekture čvrsto se odupirući zubu vremena stoji Jokanovića kuća.
Pleneći doksatom oplemenjenim cvećem, specifičnim stilom gradnje, predstavlja jedan od značajnih spomenika graditeljstva sredine 19. veka.
Kuća je nakon Drugog svetskog rata nacionalizovana, posebno što nije bilo naslednika i mnoge porodice koje su u njoj provele deo života, ostavile su neizbrisiv trag. Uprkos tome, cilj Narodnog muzeja Užice, nakon preuzimanja objekta i manjeg dela dvorišta 1988. godine, bio je da arhitekturu eksterijera i enterijera približi originalnom objektu.
Ne ulazeći u arhitektonsko – majstorske detalje, blizina parka nedvosmisleno ukazuje da je skoro svaki Užičanin provodio vreme na „podzidici“, gde su se javljale prve ljubavi, prijateljstva, dokazivala snaga…Na taj način Jokanovića kuća je nastavila da vodi jednu paralelnu vrstu života sem onog muzejskog na spratu.
Možda je upravo to razlog što Užičani kažu da sprat praktično nisu ni primećivali, ali da danas kada dođu u posetu otkrivaju nanovo ovaj skriveni dragulj Užica razumevajući način života kroz tri tematske celine koje čine stalnu postavku – Orijentalna soba (sredina 19. veka), Devojačka soba (iz zaostavštine Dare Popović krajem 19. veka) i Salon sa početka 20. veka.
Romantični ambijent je bio potpun dok je na današnjem mestu velikog multifunkcionalnog objekta bila kafana, starijim Užičanima poznata kao „Lužnička dolina“, popločana istim kamenom kao i dvorište Jokanovića kuće, jednospratna, pristupačna i uvek puna gimnazijalaca.
Nekadašnji podrum Jokanovića kuće, takozvane „Pecare“, danas je galerijski prostor u kom se organizuju tematske izložbe, dok je na spratu čitavom desnom stranom prostran doksat odakle se ulazi u objekat sa stalnom postavkom.
Iako je spomenik kulture, Jokanovića kuća je danas daleko bliža duštvenom životu grada, čineći njegovo jezgro, uz neposrednu blizinu Gradske galerije, Gradskog kulturnog centra, Užičke gimnazije i Crkve Svetog Đorđa.
Sada, nešto više od 150 godina nakon izgradnje Jokanovića kuće i 30 godina od njenog zvaničnog otvaranja za posetioce, ona i dalje pleni svojom lepotom, a mi kao kustosi preuzimamo na sebe da je sačuvamo i narednih 150 godina.
Nevena Pantić,
viši kustos, etnolog-antropolog Narodnog muzeja Užice
